Wednesday, July 4, 2012

රටඉඳි වගාව : Dates Cultivation

                 රට ඉඳි ශ්‍රී ලාංකීය ජනසමාජය තුල ජනප්‍රිය පළතුරක්. වැඩි වශයෙන්ම අනුභව කරන්නේ වියලූ පළතුරක් ලෙසය. මීට අමතරව ඇට ඉවත්කළ රට ඉඳි, චොකලට් දැවටු රට ඉඳි, තල මිශ්‍ර රට ඉඳි, රට ඉඳි සිරප්, ලෙසද  ජනප්‍රිය වේ. ලොව ප්‍රධාන රට ඉඳි නිෂ්පාදක රටවල් ලෙස ඊජිප්තුව, ඉරානය, සෞදි අරාබිය, දැක්විය හැක. ප්‍රධාන රට ඉඳි ආනයනකරුවන් ලෙස ඉන්දියාව, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, එක්සත් රාජධානිය යන රටවල් දැක්විය හැක. 

රට ඉඳි ඉහල පෝෂණීය ගුණයකින් යුක්තය. එමෙන්ම බොහෝ රෝග සඳහා ඔසුවක් ලෙසද සලකයි. මලබද්ධය සුව වීමට, ශරීර බර වැඩිකර ගැනීමට, හෘදයේ නිරෝගී පැවැත්මට, මත්ද්‍රව්‍ය වලින් ඇතිවන විෂහරණයට, ආමාශයික පෙනහළු සහ  මුඛ ආශ්‍රිතව පිළිකා ඇතිවීමේ අවධානම් තත්ත්ව අවම කිරීමට, ගර්භනී සහ කිරිදෙන මව්වරුන්ට අවශ්‍ය අතිරේක පෝෂණ තත්ත්ව ලබාදීමට රට ඉඳි වඩාත් සුදුසුය.

පර්සියානු බොක්ක ආශ්‍රිත රටවල්වල සම්භවය වූවායයි  සලකන රට ඉඳි උද්භිද විද්‍යාත්මකව Phoenix dactylifera ලෙස හඳුන්වයි. සාමාන්‍යයෙන් ගසක් මීටර් 15 - 25 අතර උසකින් යුක්තය. එක් රට ඉඳි අත්තක් මීටර් 4 -5 පමණ දිගුවන අතර එක් රට ඉඳි කොලයක් සෙන්ටිමීටර 30 ක් පමණ දිගුය. එක් රට ඉඳි අත්තක් කොල 150 කින් පමණ සමන්විතය.රට ඉඳි ගෙඩියක හැඩය ඕවලාකාර හෝ සිලින්ඩරාකාර වේ. සාමාන්‍යයෙන් සෙන්ටිමීටර 3 - 7 අතර දිගකින් යුතු අතර විෂ්කම්භය සෙන්ටිමීටර 2 - 3 අතරවේ. 

ප්‍රධාන වශයෙන් වගා ප්‍රභේද තුනකි. රට ඉඳි ගස්වල ගැහැණු සහ පිරිමි මල් වෙන වෙනම ගස්වල පිපේ. ස්වාභාවිකව පරාගනය සිදුවන්නේ සුළං මගිනි. ක්ෂේමභූමි වල වාණිජ වශයෙන් වගා කිරීමේදී මෙම පරාගන ක්‍රියාවලිය මිනිසුන් විසින් කෘත්‍රිමව සිදුකරයි. ස්වාභාවිකව සුළං මගින් පරාගනය වීමේදී එක් පිරිමි ගසකට සාර්ථකව පරාගනය කල හැක්කේ එක් ගැහැණු ගසක් පමණි. 

නමුත් මිනිසුන් විසින් කෘත්‍රිමව පරාගනය සිදුකරනවිට එක් පිරිමි  ගසකින් ගැහැණු ගස් 100 ක් පමණ සාර්ථකව පරාගනය කල හැක.  පැලකල දිනයේ සිට ඵල හටගැනීමට අවුරුදු 4 - 8 ත් අතර කාලයක් ගතවේ. නමුත් ආර්ථිකව ලාභ ලැබිය හැකි අස්වැන්නක් ලැබීමට අවුරුදු 7 - 10 ක් පමණ වැයවේ. පරිනත රට ඉඳි ගසකින් එක් කන්නයකදී කිලෝග්‍රෑම් 80 - 120 අතර අස්වැන්නක් නෙලිය හැක. රට ඉඳි ඉත්තේ සියලු ගෙඩි එකවර නොඉදෙන අතර මෙනිසා  වාර කීපයකදී අස්වනු නෙළයි.

මේරු රතුපාට රට ඉඳි ගෙඩිවලින් අප ආහාරයට ගන්නා පැනිපාට හෝ කලුපාට වියලි රට ඉඳි සෑදීම පියවර කිහිපයකින් සිදුවේ. 
1) දුම්ගැසීම : මෙහිදී මේරු රතුපාට රට ඉඳි ගෙඩිවලට   දුම් ගැසීම සිදුකරයි. 
2) ගෙඩිවල ප්‍රමාණය අනුව වර්ග කිරීම : විවිධ කාණ්ඩ 6 ක් යටතේ වර්ග කරයි. එනම් (Extra Class, Select A, Select B, Good Average Quality (GAQ), Fair Average Quality (FAQ) , Industrial Dates) ලෙසිනි.
3) සේදීම සහ වියලීම : 
4) බර කිරීම සහ අසුරුම්ගත කිරීම : 5kg, 10kg, 20kg, 25kg ලෙස අසුරුම්ගත කරයි.

No comments: